Een ode aan de netwerkcoördinator

In de Zorgstandaard Dementie is als randvoorwaarde opgenomen dat zorg en ondersteuning voor mensen met dementie en hun naasten goed georganiseerd moet worden via ‘gecoördineerde netwerkzorg’. Dit lijkt een open deur, want je kunt iemand met dementie alleen maar goede kwaliteit van ondersteuning en zorg bieden als je de handen in elkaar slaat en het samen doet. Het leven met het ziektebeeld is immers complex. Samen met professionele partijen, maar ook samen met het sociale netwerk van die persoon met dementie. Een no-brainer dus, waardoor iedereen die ermee te maken krijgt automatisch die samenwerking gaat opzoeken? Was dat maar waar. 

De onvermoeibare verbinder 

In deze blog wil ik graag de netwerkcoördinator in het zonnetje zetten; die onvermoeibare verbinder, die de sleutelpersoon is in een netwerk om die noodzakelijke samenwerking aan te jagen en te realiseren. Wat een pittige job is dat! 

Ik las de notitie van Dementie Netwerk Nederland voor netwerkcoördinatoren. Deze notitie stond boordevol tips over hoe je als netwerkcoördinator alle partijen in je netwerk mee kunt krijgen in een visie, en hoe je draagvlak voor acties kunt verkrijgen bij de gemeente, zorgverzekeraars, zorgaanbieders en huisartsen, om maar eens een paar partijen te noemen. 

Regionaal samenwerken blijft uitdagend 

We denken in Nederland  namelijk dat de oplossing voor de uitdagingen die we hebben in de gezondheidszorg, gevonden moet worden in regionale en lokale oplossingen. Alle visies en programma’s van de afgelopen tijd, van IZA/AZWA tot een Visie Eerstelijnszorg 2030, gaan uit van regionale samenwerkingsverbanden. Dat is echter een grote uitdaging, want niets is zo moeilijk als organisaties met verschillende belangen goed samen te laten werken. Dat kunnen de netwerkcoördinatoren je heel goed vertellen. In Nederland hebben we 65 regionale netwerken dementie, die al langere tijd bestaan. Vreemd eigenlijk dat in al die plannen die er gemaakt worden, veelal voor ouderenzorg, dementie maar mondjesmaat wordt meegenomen. Daarmee ligt er weer een extra uitdaging op het bordje van de netwerkcoördinator, want hoe zorg je nou dat jouw regionale netwerk dementie, met alle mooie (meerjaren)plannen die je daar al hebt gemaakt, aansluiting vindt bij al die andere regiotafels die er nu worden opgericht? 

Het netwerk op de schouders van de netwerkcoördinator  

Je bént als netwerkcoördinator natuurlijk niet het netwerk. Je kunt alleen met iedereen binnen het netwerk samen aan de slag. Toch wordt er vaak veel op de nek van de netwerkcoördinator gelegd en is het natuurlijk ook een taak om te zorgen dat er ook echt wat zinvols gebeurt in het regionale netwerk dementie. Een taak waar ieder in het netwerk voor verantwoordelijk is, maar waar de netwerkcoördinator wel het boegbeeld van is.  

Het boegbeeld, het oliemannetje of -vrouwtje, de aanjager, de proces- en projectbegeleider, de plannenschrijver, de verzamelaar van data, de rapporteur, de (oneerbiedig gezegd) leur- en sleurfunctionaris. Die netwerkcoördinator is het allemaal. En als ik door de ogen van het implementatieprogramma van de Zorgstandaard Dementie kijk naar wat er gebeurt in de regionale netwerken, kan ik niet anders dan ongelooflijk trots zijn op al die netwerkcoördinatoren die kennis komen halen in de verschillende bijeenkomsten die we organiseren. En ook op de vele netwerkcoördinatoren die met hun netwerk aan de slag zijn met maatwerktrajecten om hun netwerk nóg sterker te maken. Wát een werk wordt daar verzet en wát een drive en enthousiasme ontmoet ik ook telkens bij hen.  

Laten we het sámen doen 

Nog even terug naar de notitie die vol staat met tips en de netwerkcoördinatoren helpt met reflecteren op hun eigen netwerk. Het is een goede notitie, maar mij bekruipt na het lezen ervan de vraag: Waar ligt de verantwoordelijkheid van de deelnemende partijen in al die bestuurlijke drukte van zo’n regionaal netwerk dementie? Ik lees hoe de netwerkcoördinatoren draagvlak kunnen gaan creëren of hoe zij belangen kunnen wegen, maar ik mis eigenlijk een oproep.  

Mijn oproep aan alle partijen die deel uitmaken van een regionale netwerk dementie (of dat eigenlijk zouden moeten doen) is: help die netwerkcoördinator door samen aan de slag te gaan om goede ondersteuning en zorg in jouw regio te realiseren! Laat hem of haar niet alleen ploeteren en wees behulpzaam. Sámen werken aan goede kwaliteit van ondersteuning en zorg voor mensen met dementie in uw regio helpt echt! Niet alleen voor mensen met dementie, maar ook voor hun mantelzorgers en zelfs ook voor ouderen(zorg) in het algemeen. Help dus verbinden en werk slim samen. 

Dan wil ik alleen nogmaals zeggen: Chapeau dames en heren netwerkcoördinatoren, want het is hoog tijd dat iemand dit eens hardop tegen jullie zegt!